Φτάσαμε στο Κυπαρίσσι νύχτα ,ταξιδεύοντας με καίκι από την Πλάκα ,το επίνειο του Λεωνιδίου.
Ο φίλος μας ,κ.Σωτήρης Ροβάτσος ,μας είχε προσκαλέσει, από καιρό ,να γνωρίσουμε τον τόπο του ,το Κυπαρίσσι και την ιδιαίτερη πατρίδα του το Χάρακα .
Η μαγεία του νυχτερινού ταξιδιού μας μέσα στο πέλαγος ,ήταν η πρώτη χαρά που μας έδωσε η ευγενική πρόσκλησή του .
Απολαμβάνουμε ,με όλη μας την καρδιά ,αυτή τη σύντομη «πορεία»μας ανάμεσα σε θάλασσα και ουρανό.
Πρέπει να ομολογήσουμε ότι μείναμε έκπληκτοι από την καθαριότητα του Κυπαρισσιού ,που κάνει τα πάντα να αστράφτουν ,τα σπίτια ,τους τοίχους ,τις αυλές ,τους δρόμους ,την κάθε γωνιά.
Αργότερα ,θα μαθαίναμε ότι ,από παλιά ,το χωριό φημιζόταν για την πάστρα του ,κι ότι ,πολλές φορές ,εχει κερδίσει το βραβείο του πιο καθαρού χωριού ανάμεσα σε όλα τα χωριά της Λακωνίας. Γραφικές και οι τρεις γειτονιές του η Παραλία ,η Βρύση και η Μητρόπολη ,με τα τσιμεντοστρωμένα δρομάκια τους και τα ωραία σπίτια τους ,τα φρεσκοασπρισμένα ,τα τριγυρισμένα από καταπράσινους ,ανθισμένους κήπους.
Οι κάτοικοι μας λένε ,με νοσταλγία και μια κάποια πίκρα ,ότι το Κυπαρίσσι βρίσκεται πια μακριά από την εποχή της ακμής του.
Τα 300 σπίτια του τα κατοικούν σήμερα 400 άνθρωποι. Παλιότερα ,ο πληθυσμός του έφτανε τους 1200.
- Από πού σαι περδικούλα - που σαι ροιδοκοκκινούλα;
- Είμαι από το Κυπαρίσσι - Που χει την ωραία βρύση.
Την παλιά καλή εποχή ,το χωριό φημιζόταν για τα ωραία κορίτσια του.
Τώρα ,οι νέοι φεύγουν ,μεταναστεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες ,στον Καναδά ,την Αυστραλία ,τη Γερμανία ,αναζητώντας χρήματα ,μια ζωή με περισσότερες ανέσεις.
Όμως ,ποτέ δεν ξεχνούν την πατρίδα τους .
Με χρήματα ομογενών έχουν φτιαχτεί οι δρόμοι του Κυπαρισσιού και το ωραίο σχολείο του.
Οι Κυπαρισσιώτες δεν ενδιαφέρονται για την τουριστική αξιοποίηση του χωριού τους.
Αντίθετα ,μάλιστα ,δεν τη θέλουν!Κι όμως ,το χωριό έχει θαυμάσιες αμμουδιές ,
μια καταγάλανη θάλασσα , και μοιάζει ολόκληρο με ένα μεγάλο κήπο , χτισμένο ανάμεσα σε ελιές , χαρουπιές , ροδακινιές ,βερυκοκιές , με τα σπίτια του τριγυρισμένα από τριανταφυλλιές ,πικροδάφνες ,ιβίσκους ,κάτω από τις ελατόφυτες κορφές του Πάρνωνα.
Το Κυπαρίσσι δεν έχει ξενοδοχεία ύπνου,ούτε εστιατόρια και οι ιδιοκτήτες των μεγάλων σπιτιών του δεν νοικιάζουν δωμάτια.
Προτιμούν να τα κρατούν κλειστά. Είναι μάταιο ,να τους πείσει κανείς να αλλάξει γνώμη.
Προτιμούν την ησυχία τους ,από τους «ξένους» και τα χρήματά τους.
Θέλουν να είναι αφέντες του τόπου τους και τις 365 ημέρες του χρόνου.Και ίσως να έχουν δίκιο…
Σε απόσταση 9 χιλιομέτρων από το Κυπαρίσσι , βρίσκεται ο Χάρακας ,ένα μικρό ορεινό χωριό ,ήσυχο ,ολοκάθαρο και γραφικό.
Χτισμένο αμφιθεατρικά ,σε υψόμετρο 650 ,στις πλαγιές του βουνού ,αγναντεύει ένα κάμπο ,γεμάτο αμπέλια ,αμυγδαλιές ,καρυδιές ,μουριές ,χαρουπιές ,συκιές και ανθισμένες δάφνες.
Το χωριό δεν έχει τουρισμό ,κι ούτε προσφέρεται για τουριστική αξιοποίηση .
Ο αμαξιτός δρόμος ,που το ενώνει με το Κυπαρίσσι ,περνώντας μέσα από βαθιές χαράδρες ,τώρα τελειώνει.
Ως πέρυσι ,τον περνούσαν μόνο ζώα.Παρ’όλα αυτά ,ο Χάρακας διαθέτει ένα μικρό ξενοδοχείο ,με δέκα κρεβάτια ,για τον ξένο που θα φτάσει απρόσμενα ,αναζητώντας γαλήνη κα ξεκούραση.
Η περιοχή του Χάρακα δεν είναι ιδιαίτερα εύφορη.
Κρασί ,λίγο λάδι ,τυριά και βούτυρο ,είναι τα προιόντα που παράγει ,και αυτά σε μικρές ποσότητες .
Όμως ,ο τόπος «ανθεί» ,οικονομικά .
Πεθαίνοντας ,το 1928 ,ο Γεώργιος Ν.Πετρολέκας ,μεγαλέμπορας ,επί πολλά χρόνια ,στην Αμερική ,άφησε στην ιδιαίτερη πατρίδα του ένα σημαντικό κληροδότημα ,με τον όρο ,να μοιράζονται τα έσοδά τους στους φτωχούς του Χάρακα ,και ιδιαίτερα στους γέροντες ,δυο φορές το χρόνο ,το Πάσχα και τα Χριστούγεννα .
Το κληροδότημα αυτό ,που βρίσκεται στη λεωφόρο Κωσταντίνου και Ιακώβου Δραγάτση ,του Πειραιά ,αξιοποιήθηκε ,έγινε μια μεγάλη πολυκατοικία με 9 ορόφους ,και τα ετήσια έσοδά της ,από 150.000 έφτασαν τα 3.500.000 δραχμές .
Τι γίνονται με όλα αυτά τα χρήματα; Με την ερμηνεία της διαθήκης ,οι σκοποί του διαθέτει επεξετάθησαν και το κληροδότημα χαρακτηρίστηκε φιλανθρωπικό.
Έτσι ,με τα έσόδά του ,μορφώνονται τώρα επιμελείς νέοι ,παντρεύονται άπορα κορίτσια,με τον ρητό όρο να κατάγονται και να κατοικούν στο Χάρακα ,και σχεδιάζεται η ίδρυση ενός οίκου ευγηρίας ,ο οποίος υπολογίζεται ,ότι θα απορροφήσει πολλά χρήματα.
Όμως ,τα αγαθά του κληροδοτήματος δεν είναι φαίνεται ικανά να κρατήσουν τους Χαρακιώτες στον τόπο τους.
Όπως συμβαίνει με τους κατοίκους των περισσοτέρων ελληνικών χωριών ,οι νέοι φεύγουν νωρίς νωρίς ,σχεδόν μόλις τελειώσουν το Δημοτικό ,έρχονται στην Αθήνα και τον Πειραιά ,για να δουλέψουν ,να φτιάξουν μια ζωή καλύτερη .
Ο καθαρός αέρας του χωριού τους δε φαίνεται να τους συγκινεί . «Μόνο με καθαρό αέρα δε ζει κανείς» ,μας είπε χαρακτηριστικά ο δάσκαλος του χωριού ,ένας νέος από τη Λαμία ,που παίρνει σε λίγο μετάθεση για την ιδιαίτερη πατρίδα του.
Διόροφα ,βαμμένα με ασβέστη και ώχρα ,με πράσινα παράθυρα και κληματαριές στις αυλές τους ,είναι τα σπίτια του Χάρακα.
Στο μονοθέσιο δημοτικό σχολείο του ,φοιτούν 38 παιδιά ,26 κορίτσια και 12 αγόρια ,που κάθε Κυριακή ,φοράνε τα καλά τους ,και πηγαίνουν να παρακολουθήσουν το Κατηχητικό στην εκκλησία. Σε λίγο ,τα περισσότερα από αυτά θα αφήσουν το Χάραξα ,άλλα για να πάνε στο Γυμνάσιο ,στους Μολάους ,και άλλα για να γραφτούν σε κάποια τεχνική σχολή ή να ριχτούν στον αγώνα της ζωής ,στην πρωτεύουσα .
Οι πιο ηλικιωμένοι μας λένε ,ότι οι Χαρακιώτες ,προκόβουν πάντα ,όταν βρεθούν στην «ξενιτειά» . Για τον ξένο ,εκτός από τη φύση ,και τις ομορφιές της ,το χωριό δεν έχει αξιοθέατα.
Οι κάτοικοι του Χάρακα περηφανεύονται για το σχολείο τους , που είναι μεγάλο κι εφοδιασμένο με πολλά εποπτικά όργανα διδασκαλίας ,και για την ωραία εκκλησία τους ,τους Τρεις Ιεράρχες , που τριγυρίζεται από τεράστια κυπαρίσσια .
Μιλούν ακόμα για τρία ξωκκλήσια τους, του Αγίου Ιωάννου ,μοναστήρι παλιότερα ,του Αγίου Θεοδώρου και του Προφήτη Ηλιού ,που είναι χτισμένα ψηλά ,πάνω στις πλαγιές του βουνού .
Οι Χαρακιώτες ,που σήμερα δεν είναι περισσότεροι από 250 ,ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γεωργία ,είναι πολύ φιλόξενοι κι έχουν πάθος για την καθαριότητα.
Τελευταία η κοινότητα τα καθιέρωσε «βραβεία καθαριότητος» ,τα οποία θα απονέμει επιτροπή ,αποτελούμενη από τον αστυνόμο Κυπαρισσίου ,το δάσκαλο και το γιατρό του χωριού και δυο ξένους επισκέπτες ,στα καθαρότερα σπίτια του Χάρακα.
Τα βραβεία θα συνοδεύονται και από χρηματικά ποσά. Κάθε χρόνο ,του Αγίου Ιωάαννου ,στις 8 Μαίου ,και της Αγίας Παρασκευής ,στις 26 Ιουλίου ,το ήρεμο χωριουδάκι ζωντανεύει.
Γεμίζει ξένους,που έρχονται από τα γύρω χωριά ,ακόμα και από τις Σπέτσες ,για να γλεντήσουν στα πανηγύρια του.
δημοσιεύτηκε στα ΛΑΚΩΝΙΚΑ τ.88 - 1978
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου