Κατ’ αρχάς, επισημαίνω ότι ο Δήμος Μονεμβάσιας βρίσκεται μακράν των χερσαίων, θαλασσίων και εναέριων, εθνικών αναπτυξιακών αξόνων, κάτι που έχει σαν συνέπεια όλες οι Μελέτες και οι Χωρικοί Σχεδιασμοί να θέτουν ως προτεινόμενο αναπτυξιακό μοντέλο, αυτό που στηρίζεται αποκλειστικά σε 3 βασικούς τομείς: Περιβάλλον – Πολιτισμός – Πρωτογενής Τομέας.
Παραθέτω στη συνέχεια εγκεκριμένα και προς θεσμοθέτηση Χωρικά Σχέδια του Δήμου Μονεμβάσιας, και ειδικότερα τις αναφορές τους στην ορεινή ζώνη από «Κούνο» έως «Καβομαλιά». Πρόκειται για τη ζώνη όπου χωροθετούνται οι δύο προαναφερθέντες ΑΣΠΗΕ, ενώ, επιπρόσθετα, εντός αυτής της ζώνης τοποθετούνται και άλλοι 25 που βρίσκονται σε αδειοδοτική διαδικασία από τη ΡΑΕ, λόγω υψηλού αιολικού δυναμικού:
• ΣΧΟΟΑΠ Δ.Ε. Μονεμβάσιας (ΦΕΚ 23/ΑΑΠ/2013 – Άρθρο 3, παρ. 3.1.3): Ορεινός Όγκος «Κούνος» - Π.Ε.Π.3
• ΓΠΣ Δ.Ε. Βοιών (Άρθρο 2, παρ. 1.1): Ορεινός Όγκος «Μαλέα» - Π.Ε.Π.1 & ΚΥΑ 46679/15-11-2017 Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης ΓΠΣ Δ.Ε. Βοιών (συνυπογράφεται από τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης)
• Αξιολόγηση – Αναθεώρηση – Εξειδίκευση Π.Π.Χ.Σ.Α.Α. Περιφέρειας Πελοποννήσου
1) Κεφ. 5.8: Καταγραφή Δεδομένων Τοπιακών Ενοτήτων «Μονεμβάσια – Ελαφόνησος – Μαλέας»
2) Κεφ. Β2.1.δ3: Εξειδίκευση των Κατευθύνσεων του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων / Ανάδραση προς το Σχεδιασμό Εθνικού Επιπέδου (προς Ειδικό Πλαίσιο Α.Π.Ε.)
Σύμφωνα με το σύνολο των ανωτέρω Πλαισίων Σχεδιασμού, για τη ζώνη ορεινών όγκων «Κούνος – Μαλέας», προτείνονται τα εξής:
Σύνταξη Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (Ε.Π.Μ.) για αξιολόγηση του οικοσυστήματος, καθορισμό χρήσεων και πιθανών Ζωνών Αποκλεισμού Α.Π.Ε.
Σύνταξη Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτης, λόγω σπουδαιότητας ορνιθοπανίδας, καθώς και λόγω του ότι η περιοχή αποτελεί σημαντικό Μεταναστευτικό Διάδρομο Πουλιών (Αφρική – Κρήτη – Πελοπόννησος)
Κήρυξη ενιαίου Αρχαιολογικού Χώρου, λόγω καταγραφής από Υπουργείο Πολιτισμού πολυάριθμων σπηλαίων υψηλού αρχαιολογικού και οικολογικού ενδιαφέροντος
Πρόταση Κήρυξης Εθνικού Περιφερειακού Πάρκου των Περιοχών NATURA, ενσωματώνοντας και τους ορεινούς όγκους «Κούνος – Μαλέας» (Επιστημονικός Κατάλογος NATURA), σύμφωνα με το Άρθρο 10 της Κοινοτικής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ
Κήρυξη του «Μαλέα» ως Τοπίο Διεθνούς Αξίας, και σύνταξη Ειδικής Μελέτης για την εξειδίκευση των κανόνων Α/Γ του ισχύοντος Ειδικού Πλαισίου Α.Π.Ε. σε Ζώνες Τοπίου Διεθνούς Αξίας
Πρόταση Κήρυξης Παραδοσιακών Οικισμών (Ελληνικό, Βελανίδια, Λάχι, Άνω Καστανιά, Κάτω Καστανιά, Φαρακλό κ.ά.)
Πρόταση Θεσμοθέτησης Ζωνών Οικοτουρισμού (ΣΧΟΟΑΠ Δ.Ε. Μονεμβάσιας: Π.Ε.Π.Δ.5 «Ελληνικό» – Ορεινός Όγκος «Κούνου», ΓΠΣ Δ.Ε. Βοιών: Π.Ε.Π.Δ.5 – Ορεινός Όγκος «Μαλέα»)
Για όλα τα ανωτέρω δεδομένα, η μόνη σχετική αναφορά που γίνεται στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των προαναφερθέντων έργων είναι η εξής (Κεφ. 9.6.1): «Αν και η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ δεν προδιαγράφονται στις επιτρεπτές χρήσεις για την περιοχή ΠΕΠ 3, τονίζεται ότι τα ΤΧΣ ή ΓΠΣ πρέπει να εναρμονίζονται με τα Ειδικά και Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια (…)».
Με αυτόν τον τρόπο, ο έλεγχος της συμβατότητας των προτεινόμενων έργων μόνον με το Ειδικό Πλαίσιο ΑΠΕ, ουσιαστικά καταργεί τον Τοπικό Χωροταξικό Σχεδιασμό, ο οποίος έχει μεγάλη κοινωνική αποδοχή, έχει προκύψει μετά από ευρεία δημόσια διαβούλευση και γνωμοδότηση δεκάδων φορέων, ενώ έχει λάβει και θεσμοθέτηση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης με Κοινή Απόφαση 3 Υπουργών.
Το οξύμωρο δε είναι ότι στην παρ. 4 του Άρθρου 23 του Ειδικού Πλαισίου ΑΠΕ τίθεται ως μέτρο – δράση θεσμικού χαρακτήρα η «Διερεύνηση τοπικών χωροταξικών δεδομένων σε πρωτοβάθμιους ΟΤΑ με υψηλό δείκτη τουριστικής ανάπτυξης και υψηλή ζήτηση αιολικών εγκαταστάσεων», και γίνεται ρητή αναφορά σε 4 πρωτοβάθμιους ΟΤΑ του εθνικού χώρου, για τους οποίους ισχύει η συγκεκριμένη δράση. Ο Δήμος Μονεμβάσιας είναι ένας από αυτούς!
