Το παρακάτω κείμενο εστάλη στον σύλλογο Μηχανικών
Επιδαύρου Λιμηράς,στον Δήμο σε φορείς κ.α
Αναμένω με ενδιαφέρον απόψεις-θέσεις επι του θέματος
κυρίως απο την νέα γενιά και τους φίλους του ΖΑΡΑΚΑ.
Με την παρέμβαση αυτή θα αναφερθώ σε ένα σοβαρότατο θέμα που έχει
προκύψει στους οικισμούς της Δ.Ε Ζάρακος στον Δήμο Μονεμβασίας.
Πιο συγκεκριμένα θα παρουσιάσω το πρόβλημα τα αίτια
και κυρίως τις απαιτούμενες άμεσες ενέργειες για την επίλυσή του.
Την 10-ετία του 80 με αποφάσεις Νομάρχη έγινε ο καθορισμός ορίων
όρων και περιορισμός της δόμησης των προαναφερόμενων οικισμών.
Με προεδρικό Διάταγμα το (ΦΕΚ 84/ΑΑΠ/2012) χαρακτηρίστηκαν
παραδοσιακοί 13 οικισμοί στην Δημοτική Ενότητα ΖΑΡΑΚΑ.
Με το ανωτέρω Π.Δ προφανώς ετέθησαν κανονιστικές διατάξεις
και όροι δόμησης με σκοπό την διατήρηση του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους.
Σε μία από αυτές τις διατάξεις προτείνεται ο διαχωρισμός της οριοθετημένης
οικιστικής έκτασης σε δύο ζώνες. Στην πρώτη, που θα περιλαμβάνει
τον διαμορφωμένο πολεοδομικό ιστό, προτείνεται κατά κανόνα
και κατά παρέκκλιση αρτιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις
που ίσχυαν έως της ψήφισης του Π.Δ. Στην δεύτερη, που
περιλαμβάνεται το υπόλοιπο της οριοθετημένης έκτασης του
οικισμού,προτείνεται κατά κανόνα αύξηση της αρτιότητας
στα 2 στρέμματα και κατάτμηση στα 4 στρέμματα.
Από το 2012 έως σήμερα δεν έχει γίνει καμία πράξη εκ μέρους
της διοίκησης για την ζωνοποίηση της οριοθετημένης έκτασης
των οικισμών με αποτέλεσμα σοβαρότατα προβλήματα και σημαντικές
αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στην ορεινή
αυτή Δημοτική ενότητα. Οι εκδόσεις οικοδομικών αδειών και οι μεταβιβάσεις
έχουν παγώσει λόγω επισφάλειας νομιμότητος και δικαιολογημένης
μη ανάληψης ευθύνης από μελετητές ή ελεγκτικές αρχές (ΥΔΟΜ).
Με δεδομένο ότι οι βασικοί παράμετροι στο αναπτυξιακό μοντέλο
της περιοχής είναι το φυσικό της περιβάλλον-ο πρωτογενής τομέας
και το πολιτιστικό της απόθεμα θεωρώ ότι η κήρυξη των συγκεκριμένων
οικισμών ως παραδοσιακών ήταν η σημαντικότερη διοικητική
πράξη από συστάσεώς τους, καθότι αποτελεί κατά προτεραιότητα
βασική αναπτυξιακή πρόταση από όλα τα χωροταξικά πλαίσια
(Γενικό-τουρισμού-περιφερειακό). Επισημαίνω ότι προς την κατεύθυνση
αυτή τα τελευταία αρκετά χρόνια οι μοναδικές παρεμβάσεις που
έγιναν στην περιοχή ήταν μόνο από τον ιδιωτικό τομέα, με σημαντικότερες
τον βιολογικό αμπελώνα ΔΟΥΚΑ στα ΠΙΣΤΑΜΑΤΑ η ίδρυση
του Λαογραφικού Μουσείου στην ΡΗΧΙΑ και ευρύτερα η πρόσφατη ίδρυση
Ιεράς Μονής στον Χάρακααπό την Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης.
Να προσθέσω εδώ ότι η Δ.Ε ΖΑΡΑΚΑ είναι η μοναδική στην ελληνική
επικράτεια με το 90% της έκτασής της να ανήκει στο οικολογικό δίκτυο
natura ενώ το διάσπαρτο πολιτιστικό της απόθεμα είναι
εγκαταλελειμμένο στην σκιά της καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς
Αναφορικά τώρα με τον διαχωρισμό της οριοθετημένης έκτασης των οικισμών
και κυρίως την αύξηση της αρτιότητος στην εκτός διαμορφωμένου
πολεοδομικού ιστού αδόμητες περιοχές θα κάνω μνεία κάποιων
αποσπασμάτων από εισηγήσεις που έγιναν στην ημερίδα <<Προστασία
των παραδοσιακών οικισμών και σύγχρονος Αρχιτεκτονικός
Σχεδιασμός>> που πραγματοποιήθηκε στην Καλαμάτα 11 Οκτώβρη 2014.
-Είναι απαραίτητο άμεσα να διακριθούν οι κεντρικές συγκροτημένες
περιοχές/παραδοσιακοί πυρήνες προστασίας και διατήρησης της αρχιτεκτονικής
φυσιογνωμίας και στις υπόλοιπες εκτάσεις (αδόμητες) να ληφθούν προληπτικά μέτρα
(π.χ. μεγαλύτερες αρτιότητες) που θα εξασφαλίζουν χαμηλότερες πυκνότητες
δόμησης και γενικά ηπιότερη ανάπτυξη που δεν θα προκαλεί σημαντική
αλλοίωση του αρχικού χαρακτήρα και της φυσιογνωμίας των
παραδοσιακών πυρήνων.(ΚΟΥΔΟΥΝΗ ΑΜΑΛΙΑ αρχιτέκτων-πολεοδόμος.
