Όπως σ’όλη την Ελλάδα το ίδιο και στο Ζάρακα κάθε χωριό έχει κάθε χρόνο και το πανηγύρι του.
Πανηγύρι προς τιμήν του πολιούχου αγίου ,αγίας ή και μάρτυρος προς τιμήν του οποίου ,εύρηται καθιδρυμένος ο κεντρικός ναός της κοινότητος –ή και άλλος τις πλην τούτου –και κατά το οποίον ,πλην της ομαδικής εκδηλώσεως των αισθημάτων πίστεως και λατρείας προς τον τιμώμενον άγιον ,από μέρους των συρρεόντων από τα γύρω χωριά προσκυνητών , έχομεν επίσης και γενικόν ξεφάντωμα αυτών με τραγούδια και χορούς με λαούτα και βιολιά!
Τόσον και ιδίως στην κεντρική πλατεία του χωριού ,όσον και στα σπίτια ακόμη όπου προς χάριν και εξ αφορμής της εορτής ,καθώς και των προσελθόντων εις αυτήν πολυπληθών ξένων συγγενών και φίλων φιλοτιμούνται οι κάτοικοι να τα κάνουνε πραγματικώς «κορμπάνι»...!Τόσον εις οίνον «άκρατον»,όσον και εις ποικιλίαν φαγητών!
Πάντως όμως όλαι αυταί αι επί μέρους πανηγύρεις των διαφόρων χωριών του τόπου μας ,δε δύναται να συγκριθούν από απόψεως συρροής προσκυνητών και εν γένει εξωτερικής λαμπρότητος προς την κοινήν πανήγυριν ,όλων των Ζαρακιτών την πανήγυριν δηλαδή της θαυματουργού εικόνος του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου εν Χάρακι κατά τις 8 του Μαίου.
Πανήγυρις κατά την οποίαν ,παλαιότερον ,πλην σχεδόν όλων των Ζαρακιτών συνέρρεον ακόμη και από πολύ μακρινότερα χωριά ,όπως το Γεράκι,τα Νειάτα και τον Ασωπό ,καθώς επίσης και από τα δυο νησιά του Αργολικού την Ύδρα και τις Σπέτσες .Από την οποίαν τελευταίαν συρρέουν ,άλλωστε,πολυπληθείς και σήμερον ακόμη!
Και προσήρχοντο με ευλάβειαν ,πίστην και κατάνυξη όλοι οι άνθρωποι εκείνοι ,διά να ενώσουν τας ευχάς και τας δεήσεις των ,προς τον τιμώμενον άγιον,οι περισσότεροι δε εξ αυτών και με τα «τάμματα» στο χέρι ,όπως ιδίως οι Σπετσιώτες και Υδραίοι.
Και ενθυμούμαι ,συναφώς,μικρό παιδί όπως ήμουνα τα χρόνια εκείνα,την εντύπωση που μού ΄κανε καθώς και στους άλλους φίλους μου και συνομήλικους ακόμη ,ένα ωραίο και μεγαλόπρεπο καράβι ,που σηκωτά το κρατούσαν και το φέρναν οι Σπετσιώτες ,για να παν να τ’ακουμπήσουν μπρος στην εικόνα του Άγιου μες στην εκκλησιά!Ευλαβής και ολόθερμη αφιέρωσις ,ποιος ξέρει τινος κινδυνευόντος θαλασσινού ,στ’αγριεμένο πέλαγος τα χρόνια εκείνα...!
Σαν κάτι τι δηλαδή το εντελώς υπερφυσικό και αφάνταστο,το καράβι αυτό για μας,μικρά παιδιά και ανέβγαλτα από το χωριό,με τα σχοινιά και με τα ξάρτια του ,τους φλόκους και τους κόντρα –φλόκους του,τις γκάπιες ,τα μπάνια και τη μπούμα του ,με ένα τεζαρισμένο και κάτασπρο σα χιόνι παπαφίγκο ,καθώς και μια περίφημη γοργόνα,καλά στερεωμένη από κάτω στο τσιμπούκι για φιγούρα...!
Και να ΄ναι μέσα σ’εκκλησιά γεμάτη από κόσμο!
Κι όχι η εκκλησιά μονάχα ,αλλά και τα κελιά και η αυλόμαντρα και παρά έξω από την αυλή ακόμη!
Και στο τέλος ,τέλος,μετά το πέρας δηλαδή της θείας λειτουργίας ,κι αφού ο καθένας είχε πάρει το αντίδωρο από το χέρι του παπά,να βλέπεις όλον αυτόν τον κόσμο,που μελέτησα ,να βγαίνει έξω από την εκκλησιά και να ξεχύνεται σε μια μακρόσυρτη και ατέλειωτη πολύχρωμη ουρά ,με τις άσπρες φουστανέλες ,τα κόκκινα τα φέσια και τα γαλάζια σταυρογέλεκα ,που φορούσανε οι άντρες ,καθώς και με τα χρωματιστά και χτυπητά φορέματα ,που φορούσαν τα κορίτσια και οι γυναίκες ,να βγαίνει έξω να ξεχύνεται στο δρόμο ,που πηγαίνει από το μοναστήρι στο χωριό.Και φτάνοντας εκεί να σκορπιέται στα μαγαζιά και στις ταβέρνες για να πάρει έναν μεζέ και να τσουγκρίσει το ποτήρι ,ευχόμενος τα «χρόνια πολλά και τη βοήθεια του Αγίου ο ένας στον άλλον.»
Και αυτά μεν συνέβαινον και τάβλεπε κανείς το πρωινό ,και ως το μεσημέρι ,που θα πήγαινε ο καθένας να φάει ψωμί στο σπίτι που ήτανε καλεσμένος.
Όσο δε για το απόγιομα τότε δα ήτανε που ήτανε το πανηγύρι και η πραγματική η φέστα...!
Με τον τρικούβερτο χορό που στήνανε γύρω στην καρυδιά του Μπαρμπαπέτρου καθώς και στην αυλή της νονάς μου της Θειαντριανούς,έχοντας στη μέση τον περίφημο και απαράμιλλο εκείνο βιολιτζή από τις Σπέτσες ,το Λουκά ,που με τη σαίτα του σε πετούσε στον αέρα!
Ήτανε πραγματικά πολύ όμορφη κι ωραία η γιορτή του Θεολόγου τα παλιά εκείνα χρόνια με τους χορούς και τα τραγούδια στην πλατεία του χωριού ,με τα γλέντια και τις διασκεδάσεις μες στα σπίτια καθώς και με τις χαρούμενες παρέες γύρω και μες στα μαγαζιά .
Και είναι σαν να βλέπω ολοζώντανο ετούτη τη στιγμή που γράφω το μπαρμπα-Χρήστο Καρυτσιώτη από τις Σπέτσες ,που μελετήσαμε και σε άλλη σελίδα του παρόντος ,με τις άσπρες φουστανέλες ,το σταυρωτό γιλέκο και με το «σελλάχι» του να τσουγκράει γελώντας το ποτήρι χαρωπός με τους δυο στενούς του και μακαρίτες φίλους ,Πέτρον και Κώστα Παπαγεωργίου πειράζοντας μάλιστα κομμάτι και τον τελευταίο όπως το συνήθιζε.Όπως θυμάμαι επίσης τον Αναστάση ,τον Αργύρη ,τον μπαρμπα-Φίλιππα και τόσους άλλους χωρίς να σημειώσω ονομαστικώς τον καθένα.
Αλλά μήπως και σήμερα ακόμη δεν βλέπουμε να προσέρχονται πολυπληθείς εις το πανηγύρι στις Σπέτσες ;
Όπως έξαφνα το Σαράντο Λάμπρου ,τον Κοσμά Τριανταφύλλου -γιο του μπαρμπα-Χρήστου ,την κυρία Ειρήνη Ξάνθη και το Σγότζο ,τον Λάμπρο Λάμπρου επίσης και τόσους άλλους των οποίων περιττόν και πάλιν να αναφέρω ιδιαιτέρως τα ονόματα.Και οι οποίοι όλοι ομού συλλήβδην αποτελούν τον σύλλογον του «Θεολόγου» τον οποίον ,ειδικώς για την πανήγυρι,προ καιρού έχουν συγκροτήσει.Και οι οποίοι ακόμη και με το ζωηρόν και φαιδρόν του χαρακτήρος των,το φαρδύ και ανοιχτό τους γέλιο και τα αστέια τους ,δίνουν πραγματική ζωή και τόνον στο πανηγύρι.
Αλλά τι λέγω;Ξεχάσαμε τον Κατσανό!
Τον αλησμόνητο ,δηλαδή και μακαρίτη εκείνον Κατσανό με το βιολί του ,που σαν αληθινός μαέστρος της λύρας όπυ ήταν έκανε κάθε χρόνο να δονείται η ατμόσφαιρα στου μακαρίτη και αξέχαστου εκείνου Χαρακιώτη του Θεμιστοκλή ,μπρος στο μαγαζί του οποίου γινότανε και γίνεται πάντα ο χορός.
Εντωμεταξύ οι επισκέψεις και οι βίζιτες στα σπίτια όπως κι άλλοτε το ίδιο ακριβώς και τώρα ,δίνουν και παιρνουν,εις τα οποία εννοούν οι ξένοι που ήρθανε να προσκυνήσουν ,να περάσουν και να χαιρετήσουνε τους τους ντόπιους ,ευχόμενοι τα «χρόνια πολλά ... και τη βοήθεια του άγιου».Και οι οποίοι ντόποι όλοι ,γενικώς την ημέρα αυτήν προς τιμήν του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου ,καθώς και των προσελθόντων πολυπληθών γνωστών συγγενών και φίλων έχουν στήσει «ανοιχτό τραπέζι».
Το πανηγύρι άλλοτε κρατούσε δυο και τρεις ημέρες.Τώρα όμως τελευταίως λιγότερον.Μετά την πάροδο των οποίων παύουν τα βιολιά και τα λαούτα ,ο χορός και τα τραγούδια,για να γυρίσει ο κάθε προσκυνητής στο χωριό του και στο σπίτι του και να ξαναρχίσει και πάλιν τα έργα της βιοπάλης και της καθημερινής ρουτίνας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΕΤΡΟΛΕΚΑ ιατρού - ΖΑΡΑΞ
Πανηγύρι προς τιμήν του πολιούχου αγίου ,αγίας ή και μάρτυρος προς τιμήν του οποίου ,εύρηται καθιδρυμένος ο κεντρικός ναός της κοινότητος –ή και άλλος τις πλην τούτου –και κατά το οποίον ,πλην της ομαδικής εκδηλώσεως των αισθημάτων πίστεως και λατρείας προς τον τιμώμενον άγιον ,από μέρους των συρρεόντων από τα γύρω χωριά προσκυνητών , έχομεν επίσης και γενικόν ξεφάντωμα αυτών με τραγούδια και χορούς με λαούτα και βιολιά!
Τόσον και ιδίως στην κεντρική πλατεία του χωριού ,όσον και στα σπίτια ακόμη όπου προς χάριν και εξ αφορμής της εορτής ,καθώς και των προσελθόντων εις αυτήν πολυπληθών ξένων συγγενών και φίλων φιλοτιμούνται οι κάτοικοι να τα κάνουνε πραγματικώς «κορμπάνι»...!Τόσον εις οίνον «άκρατον»,όσον και εις ποικιλίαν φαγητών!
Πάντως όμως όλαι αυταί αι επί μέρους πανηγύρεις των διαφόρων χωριών του τόπου μας ,δε δύναται να συγκριθούν από απόψεως συρροής προσκυνητών και εν γένει εξωτερικής λαμπρότητος προς την κοινήν πανήγυριν ,όλων των Ζαρακιτών την πανήγυριν δηλαδή της θαυματουργού εικόνος του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου εν Χάρακι κατά τις 8 του Μαίου.
Πανήγυρις κατά την οποίαν ,παλαιότερον ,πλην σχεδόν όλων των Ζαρακιτών συνέρρεον ακόμη και από πολύ μακρινότερα χωριά ,όπως το Γεράκι,τα Νειάτα και τον Ασωπό ,καθώς επίσης και από τα δυο νησιά του Αργολικού την Ύδρα και τις Σπέτσες .Από την οποίαν τελευταίαν συρρέουν ,άλλωστε,πολυπληθείς και σήμερον ακόμη!
Και προσήρχοντο με ευλάβειαν ,πίστην και κατάνυξη όλοι οι άνθρωποι εκείνοι ,διά να ενώσουν τας ευχάς και τας δεήσεις των ,προς τον τιμώμενον άγιον,οι περισσότεροι δε εξ αυτών και με τα «τάμματα» στο χέρι ,όπως ιδίως οι Σπετσιώτες και Υδραίοι.
Και ενθυμούμαι ,συναφώς,μικρό παιδί όπως ήμουνα τα χρόνια εκείνα,την εντύπωση που μού ΄κανε καθώς και στους άλλους φίλους μου και συνομήλικους ακόμη ,ένα ωραίο και μεγαλόπρεπο καράβι ,που σηκωτά το κρατούσαν και το φέρναν οι Σπετσιώτες ,για να παν να τ’ακουμπήσουν μπρος στην εικόνα του Άγιου μες στην εκκλησιά!Ευλαβής και ολόθερμη αφιέρωσις ,ποιος ξέρει τινος κινδυνευόντος θαλασσινού ,στ’αγριεμένο πέλαγος τα χρόνια εκείνα...!
Σαν κάτι τι δηλαδή το εντελώς υπερφυσικό και αφάνταστο,το καράβι αυτό για μας,μικρά παιδιά και ανέβγαλτα από το χωριό,με τα σχοινιά και με τα ξάρτια του ,τους φλόκους και τους κόντρα –φλόκους του,τις γκάπιες ,τα μπάνια και τη μπούμα του ,με ένα τεζαρισμένο και κάτασπρο σα χιόνι παπαφίγκο ,καθώς και μια περίφημη γοργόνα,καλά στερεωμένη από κάτω στο τσιμπούκι για φιγούρα...!
Και να ΄ναι μέσα σ’εκκλησιά γεμάτη από κόσμο!
Κι όχι η εκκλησιά μονάχα ,αλλά και τα κελιά και η αυλόμαντρα και παρά έξω από την αυλή ακόμη!
Και στο τέλος ,τέλος,μετά το πέρας δηλαδή της θείας λειτουργίας ,κι αφού ο καθένας είχε πάρει το αντίδωρο από το χέρι του παπά,να βλέπεις όλον αυτόν τον κόσμο,που μελέτησα ,να βγαίνει έξω από την εκκλησιά και να ξεχύνεται σε μια μακρόσυρτη και ατέλειωτη πολύχρωμη ουρά ,με τις άσπρες φουστανέλες ,τα κόκκινα τα φέσια και τα γαλάζια σταυρογέλεκα ,που φορούσανε οι άντρες ,καθώς και με τα χρωματιστά και χτυπητά φορέματα ,που φορούσαν τα κορίτσια και οι γυναίκες ,να βγαίνει έξω να ξεχύνεται στο δρόμο ,που πηγαίνει από το μοναστήρι στο χωριό.Και φτάνοντας εκεί να σκορπιέται στα μαγαζιά και στις ταβέρνες για να πάρει έναν μεζέ και να τσουγκρίσει το ποτήρι ,ευχόμενος τα «χρόνια πολλά και τη βοήθεια του Αγίου ο ένας στον άλλον.»
Και αυτά μεν συνέβαινον και τάβλεπε κανείς το πρωινό ,και ως το μεσημέρι ,που θα πήγαινε ο καθένας να φάει ψωμί στο σπίτι που ήτανε καλεσμένος.
Όσο δε για το απόγιομα τότε δα ήτανε που ήτανε το πανηγύρι και η πραγματική η φέστα...!
Με τον τρικούβερτο χορό που στήνανε γύρω στην καρυδιά του Μπαρμπαπέτρου καθώς και στην αυλή της νονάς μου της Θειαντριανούς,έχοντας στη μέση τον περίφημο και απαράμιλλο εκείνο βιολιτζή από τις Σπέτσες ,το Λουκά ,που με τη σαίτα του σε πετούσε στον αέρα!
Ήτανε πραγματικά πολύ όμορφη κι ωραία η γιορτή του Θεολόγου τα παλιά εκείνα χρόνια με τους χορούς και τα τραγούδια στην πλατεία του χωριού ,με τα γλέντια και τις διασκεδάσεις μες στα σπίτια καθώς και με τις χαρούμενες παρέες γύρω και μες στα μαγαζιά .
Και είναι σαν να βλέπω ολοζώντανο ετούτη τη στιγμή που γράφω το μπαρμπα-Χρήστο Καρυτσιώτη από τις Σπέτσες ,που μελετήσαμε και σε άλλη σελίδα του παρόντος ,με τις άσπρες φουστανέλες ,το σταυρωτό γιλέκο και με το «σελλάχι» του να τσουγκράει γελώντας το ποτήρι χαρωπός με τους δυο στενούς του και μακαρίτες φίλους ,Πέτρον και Κώστα Παπαγεωργίου πειράζοντας μάλιστα κομμάτι και τον τελευταίο όπως το συνήθιζε.Όπως θυμάμαι επίσης τον Αναστάση ,τον Αργύρη ,τον μπαρμπα-Φίλιππα και τόσους άλλους χωρίς να σημειώσω ονομαστικώς τον καθένα.
Αλλά μήπως και σήμερα ακόμη δεν βλέπουμε να προσέρχονται πολυπληθείς εις το πανηγύρι στις Σπέτσες ;
Όπως έξαφνα το Σαράντο Λάμπρου ,τον Κοσμά Τριανταφύλλου -γιο του μπαρμπα-Χρήστου ,την κυρία Ειρήνη Ξάνθη και το Σγότζο ,τον Λάμπρο Λάμπρου επίσης και τόσους άλλους των οποίων περιττόν και πάλιν να αναφέρω ιδιαιτέρως τα ονόματα.Και οι οποίοι όλοι ομού συλλήβδην αποτελούν τον σύλλογον του «Θεολόγου» τον οποίον ,ειδικώς για την πανήγυρι,προ καιρού έχουν συγκροτήσει.Και οι οποίοι ακόμη και με το ζωηρόν και φαιδρόν του χαρακτήρος των,το φαρδύ και ανοιχτό τους γέλιο και τα αστέια τους ,δίνουν πραγματική ζωή και τόνον στο πανηγύρι.
Αλλά τι λέγω;Ξεχάσαμε τον Κατσανό!
Τον αλησμόνητο ,δηλαδή και μακαρίτη εκείνον Κατσανό με το βιολί του ,που σαν αληθινός μαέστρος της λύρας όπυ ήταν έκανε κάθε χρόνο να δονείται η ατμόσφαιρα στου μακαρίτη και αξέχαστου εκείνου Χαρακιώτη του Θεμιστοκλή ,μπρος στο μαγαζί του οποίου γινότανε και γίνεται πάντα ο χορός.
Εντωμεταξύ οι επισκέψεις και οι βίζιτες στα σπίτια όπως κι άλλοτε το ίδιο ακριβώς και τώρα ,δίνουν και παιρνουν,εις τα οποία εννοούν οι ξένοι που ήρθανε να προσκυνήσουν ,να περάσουν και να χαιρετήσουνε τους τους ντόπιους ,ευχόμενοι τα «χρόνια πολλά ... και τη βοήθεια του άγιου».Και οι οποίοι ντόποι όλοι ,γενικώς την ημέρα αυτήν προς τιμήν του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου ,καθώς και των προσελθόντων πολυπληθών γνωστών συγγενών και φίλων έχουν στήσει «ανοιχτό τραπέζι».
Το πανηγύρι άλλοτε κρατούσε δυο και τρεις ημέρες.Τώρα όμως τελευταίως λιγότερον.Μετά την πάροδο των οποίων παύουν τα βιολιά και τα λαούτα ,ο χορός και τα τραγούδια,για να γυρίσει ο κάθε προσκυνητής στο χωριό του και στο σπίτι του και να ξαναρχίσει και πάλιν τα έργα της βιοπάλης και της καθημερινής ρουτίνας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΕΤΡΟΛΕΚΑ ιατρού - ΖΑΡΑΞ
1935 - στην γιορτή του θεολόγου ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΖΑΡΑΚΑ |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου