Οδοιπορώντας στο μονοπάτι της Υμεττιάς...

Σε πρόσφατη εξόρμησή μου με το σπηλαιοσύντροφο και συνοδοιπόρο Θοδωρή Μυλωνάκο από το Γύθειο με την γνωστή βιοτεχνία «Ζυμαρικά Μάνη» βρεθήκαμε στο γραφικό και πανέμορφο Χάρακα. Από εκεί με υπόδειξη των κατοίκων ανεβήκαμε επάνω από το χωριό στα τελευταία σπίτια, όπου ξεκινάει το παλαιό μονοπάτι για τον Αϊ Γιάννη. Στο ξεκίνημα υπήρχαν μερικοί υψηλής βλάστησης θάμνοι και για λίγη απόσταση χαμηλοί στο μονοπάτι που εμφανιζόταν σε μερικά σημεία το παλαιό περίτεχνο καλντερίμι. Όσο ανεβαίναμε γυρίζαμε πίσω, για να απολαμβάνουμε το πανόραμα του τοπίου και το χωριό από ψηλά και σταματούσαμε για να φωτογραφίζουμε. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από το έντονο ασβεστολιθικό ανάγλυφο με τα μυτερά βράχια σμιλεμένα από τη βροχή και τον άνεμο.

Στο μονοπάτι, ανάμεσα στους αρμούς στο αναπτυσσόμενο καλντερίμι κυριαρχούσε το ενδημικό scabiosa ymettia που πήρε το όνομά της από τον Υμηττό, όπου πρωτοβρέθηκε. Έχω προαναφέρει, ότι η «φωλιά» της με την πραγματικά πρωτόγνωρη και τεράστια εξάπλωση του όμορφου φυτού αυτού με τα αρωματικά άνθη είναι ο Σταυρός που από τότε που έγινε ο δρόμος και στρώθηκε με άσφαλτο φυτρώνει ακόμη και σε αυτήν.

Από τα 600 μ. υψόμετρο που ξεκινήσαμε ανεβήκαμε ελάχιστα στα 708μ με το τοποθετημένο σιδερένιο σταυρό οπότε ξεκούραστα. Από εκεί θαυμάζαμε το άγριο τοπίο του Σταυρού με το βουνό να σταματά απότομα και να χάνεται στον φοβερό γκρεμό του με αντίκρυ το αχανές του πελάγους. Θαρρείς ότι στη περιοχή αυτή έδιναν το ανταγωνιστικό ραντεβού τους οι δύο θεοί ο Αίολος και ο Ποσειδών και ο κάθε ένας άφηνε τα σημάδια της παρουσίας του. Ο πρώτος με τους ασκούς του ανέμου και ο άλλος με τα κτυπήματα της τρίαινας και το ξέβρασμα της βροχής από το πέλαγος διαμόρφωσαν ένα μοναδικό σε αγριάδα τοπίο.

Κατηφορίζοντας το μονοπάτι βλέπαμε τη ρεματιά να χύνεται προς το λούκι του Σταυρού. Καλύπτοντας απόσταση δύο χιλιομέτρων φτάσαμε σε μια σπάνια κλειστή αγκαλιά στη προέκταση αυτή του Χιονοβουνιού και η ρεματιά τελείωσε με γραφική λάκα με μαντρί και την εκκλησία του Αϊ Γιάννη στα 680 μ. να δεσπόζει ανάμεσα από στα βουνά. Φούμο και λουλάκι τα τοιχία και λευκές κορνίζες ανάμεσα σε πεύκα, καρυδιές ακόμη και ελιές για το υψόμετρο αυτό. Το χορτάρι παχύ, ανέπαφο και ολοδρόσερο με το κατέβασμα των γιδιών στα χαμηλά και κρόκοι εποχής με εντυπωσιακά πρώιμες για πρώτη φορά στην εμπειρία μας μοβ και κόκκινες ανεμώνες στις 3 Δεκέμβρη. Η στέρνα έξω από την εκκλησία με το μεγάλο χτιστό περίβολο σε οβάλ σχήμα και πέτρινη λαξευμένη κορύτα Νεαρό ζευγάρι ντόπιων με ένα αγοράκι και τη μητέρα του να ανάβουν τα καντήλια πιστοί στη παράδοση και τις πνευματικές τους υποχρεώσεις και ο μπαμπάς με το μωρό στην αγκαλιά μέσα στο αγροτικό αυτοκίνητο που είχαν έλθει από το χωματόδρομο που οδηγεί από το Χάρακα ως εκεί. Με το καλημέρισμα δεν έκρυψα την αγωνία μου για ύπαρξη καταβόθρας στη λάκα και οι ντόπιοι μας υπέδειξαν το σημείο. Πράγματι επιβεβαιώθηκα και με το GPS κατέγραψα ένα στόμιο σε πεζούλα και άλλα δύο στο χαμηλότερο υψομετρικά σημείο (665 μ.) πίσω από το μαντρί δύσκολα για εξερεύνηση από το στένωμα και τα φερτά υλικά.

Η επιστροφή μέσα από το λούκι ήταν η απόφασή μας, αφού μας ανέφεραν ότι υπήρχε πρόσβαση στο παλιό μονοπάτι. Η ρεματιά σε λίγο άρχισε να κατηφορίζει μετά από τη μικρή σπηλιά στο βράχο και τις ποτίστρες. Πιο κάτω στο απότομο σημείο με τη σάρα οι Χαρακιώτες μεγαλούργησαν με την περίτεχνη εξ ανάγκης επέμβασή των για την πρόσβαση από το μοναδικό αυτό λούκι ανάμεσα στα κρεμνά και τις ορθοπλαγιές του περιβόητου Σταυρού. Εκεί χρειάζεται λίγη επιμέλεια για σταθεροποίηση και καθάρισμα μετακινουμένων πετρωμάτων, ενώ οι ψηλοί τοίχοι ξερολιθιάς στέκονται αρκετά γεροί με τις συνεχείς γραφικές στροφές. Με την κάθοδό μας στην άσφαλτο διαπιστώσαμε απόσταση 1χιλιομέτρου και μέχρι το χωριό άλλο ένα χιλιόμετρο. Το ξεχασμένο παλαιό μονοπάτι τεσσάρων χιλιομέτρων με την απερίγραπτη ομορφιά τοπίου, την αρχιτεκτονική, τα πανέμορφα και σπάνια λουλούδια και παράδοση του τόπου θα πρέπει να αναδειχθούν προς τους ενδιαφερόμενους εραστές της ελληνικής υπαίθρου και φύσης. Μάλιστα είναι κυκλική διαδρομή που σημαίνει, ότι κάποια παρέα με αυτοκίνητο μπορεί να επιστρέψει σε αυτό χωρίς τις διάφορες ταλαιπωρίες με αρχή το Χάρακα ή τον Σταυρό. Ευτυχώς πρόλαβα να προτείνω τη διαδρομή αυτή, για το επόμενο καλοκαιρινό πρόγραμμα του ΕΟΣ Αθηνών που θα ηγηθώ και φέτος στην περιοχή με το ενδιαφέρον του πολύτιμου και μοναδικού όπως αποδεικνύεται δάσους Κρεμαστής-Κυπαρισσιού. Είναι το μόνο που δεν υποφέρει από τις νέες αρρώστιες γιατί όπως λένε οι ειδικοί είναι γονιδιακά ισχυροποιημένο και προσαρμοσμένο τόσο νότια. Τις ομορφιές αυτές ευχόμαστε να αναδείξουν και προπαντός να προστατέψουν όπως έχουν την υποχρέωση τα νεοεκλεγέντα Δημοτικά Συμβούλια που τους ευχόμαστε καλή επιτυχία και πλούσιο έργο. Γυρίζοντας μετά τα Πιστάματα σταμάτησα σε ένα σημείο και ρώτησα ένα βοσκό, εάν η λάκα έχει καταβόθρα στους θάμνους με το πλούσιο χορτάρι γύρω τους και μου επιβεβαίωσε την παρατήρηση. Ο Θοδωρής εντυπωσιάσθηκε με το καρστ της περιοχής και τα πολλά σπηλαιολογικά φαινόμενα που έχουμε να εξερευνήσουμε ακόμη. Ο κατάλογος με αυτά στο Δήμο Ζάρακα ολοταχώς ανεβαίνει προς τα 70!

Γράφει ο Γιάννης Κοφινάς

Πρόεδρος του Σπηλαιολογικού Ομίλου "Ποσειδών"