Ο ΖΑΡΑΚΑΣ .. Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ .... Ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ


ΑΠΟΨΗ  ΤΗΣ  ΚΡΕΜΑΣΤΗΣ


Για δεύτερη φορά μέσα σε δεκαπέντε χρόνια επιχειρήθηκε μεταρρύθμιση των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά τρόπο που να προσβάλλει την ιστορική πραγματικότητα.
Όταν, μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, πραγματοποιήθηκε η πρώτη διοικητική μεταρρύθμιση και εξαγγέλθηκε η ίδρυση του δήμου Ζάρακα στην περιοχή, οι οργανωτές της, μη αγνοώντας τα τοπικά έθιμα, ενέταξαν στο δήμο όλους τους οικισμούς που είτε αναγνώριζαν την Κρεμαστή ως κεφαλοχώρι ( Ρηχιά, Λαμπόκαμπος, Χάρακας, Πιστάματα, Αχλαδόκαμπος, Κουπιά), είτε είχαν οικοδομήσει στενές σχέσεις με την Κρεμαστή (Κυπαρίσσι, Γέρακας).
Για την ακρίβεια, στην αρχή η Κρεμαστή, το Κυπαρίσσι και το Γκιότσαλι εντάχθηκαν στο Δήμο Κυφάντων ο οποίος λειτούργησε για μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια ενοποιήθηκε με το όμορο μεγαλύτερης έκτασης δήμο Ζάρακος.
Ο προσδιορισμός των ορίων του δήμου Ζάρακα βασίστηκε σε μια πραγματικότητα, που διαμορφώθηκε κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας.
Οι κάτοικοι των επιμέρους χωριών έτρεφαν την αντίληψη ότι αποτελούν μέρη ενός όλου. αυτό αποδεικνύουν όχι μόνο από το γεγονός ότι η Κρεμαστή ήταν το διοικητικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής τους, αλλά και από την ομοιότητα των εθίμων, τη διασπορά των οικογενειών σε όλα τα επιμέρους χωριά, τη χρήση ίδιων οικογενειακών επωνύμων.
Η κοινή ταυτότητα ενισχύθηκε χάρη στην ίδρυση του Δήμου Ζάρακα και δημιούργησε τον τύπο του Ζαρακίτη.


Η διάλυση του δήμου Ζάρακα και η ίδρυση αυτοτελών κοινοτήτων σηματοδοτεί την αρχή της διάβρωσης της Ζαρακίτικης ταυτότητας.
 Σε αυτήν την κατεύθυνση συνετέλεσε η αύξηση του πληθυσμού των επιμέρους χωριών, αλλά και η διάσταση που επήλθε μεταξύ των χωριών της ενδοχώρας και των μεγαλύτερων οικισμών
της Κρεμαστής, του Γέρακα, του Κυπαρισσιού.
Οι κάτοικοι των τριών χωριών, λόγω της επικοινωνίας τους με τις αρχές, υιοθέτησαν πολύ νωρίς την κοινή του νεοελληνικού κράτους (στην αρχή την καθαρεύουσα, μετά το 1981, τη νεοελληνική κοινή) σε αντίθεση με τους κατοίκους των λοιπών οικισμών που μέχρι τη δεκαετία του 1960 χρησιμοποίησαν την αρβανίτικη διάλεκτο.
Πάντως, η διάβρωση συνετελείτο πολύ αργά. Δεν έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από την εποχή που κτηνοτρόφοι από το Λαμπόκαμπο και τη Ρηχιά αγόραζαν ή νοίκιαζαν κατοικίες στη Κρεμαστή, για να περνούν το χειμώνα.
 Παράλληλα, η επιχορήγηση της οικοδόμησης της νέας εκκλησίας από το Εθνικό Ίδρυμα «Ο Βασιλεύς Παύλος» οφείλεται εν μέρει και στο γεγονός ότι πρόεδρος του ιδρύματος εκείνη την εποχή χρημάτιζε ο επίτιμος Πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος από τα Πιστάματα.
Αλλά και οι μετανάστες από το Ζάρακα, συνήθιζαν σε πολλές περιπτώσεις να ιδρύουν κοινούς συλλόγους Ζαρακιτών.
Η ίδρυση του «κουτσουρεμένου» Δήμου Ζάρακα και η τριχοτόμηση της περιοχής κατ’ εφαρμογή του σχεδίου «Καποδίστριας» προκάλεσε τόνωση της διάβρωσης.
Το φαινόμενο αυτό οφείλετο και σε μια τάση ιδιοποίησης του χαρακτηρισμού «Ζαρακίτης» από τις αρχές και τους κατοίκους του νέου δήμου Ζάρακα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι εκδηλώσεις για το Ζαρακίτη Μετανάστη τον περσινό Αύγουστο στη Ρηχιά. όχι μόνο δεν προσεκλήθησαν εκπρόσωποι της Κρεμαστής, του Αγίου Δημητρίου και των Κουπιών, αλλά εκπρόσωπος της δημοκρατικής αρχής το Ζαρακίτη Μετανάστη ως το Μετανάστη που «έφυγε από το Κυπαρίσσι, το Χάρακα, τη Πιστάματα, το Λαμπόκαμπο, τη Ρηχιά, το Γέρακα»!
Το σχέδιο «Καλλικράτης» συντείνει ακόμη περισσότερο στη διάβρωση της συλλογικής ταυτότητας των Ζαρακιτών. Εντάσσει σε διαφορετικό δήμο την Κρεμαστή και τον Άγιο Δημήτριο ενώ διακόπτει και τις παραδοσιακές σχέσεις της περιοχής με την πύλη των Μολάων που από την ίδρυσή της αποτελεί το περιφερειακό κέντρο της ευρύτερης περιοχής.
Όμως, η συλλογική ταυτότητα του Ζαρακίτη αποτελεί ένα σημαντικό πλούτο για τους κατοίκους της περιοχής.
Ενσωματώνει τα στοιχεία που επιβεβαιώνουν την πορεία τους στο χρόνο, τα στοιχεία του πολιτισμού τους, τη συνεισφορά στη λακωνική και νεοελληνική κοινωνία.

                                                                                                    ΝΙΚΟΛΑΟΣ  ΚΑΛΚΑΝΗΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: