όλα είναι ίδια ... αν δεν τ' αγαπάς.....
Οκτώβρης 1957...ΣΠΕΤΣΕΣ
κεραμικό- επιγραφή του Βαλσαμάκη
εμπνευσμένο απο την λαική παράδοση.
25-Μαρτίου 2013 .... ΣΠΕΤΣΕΣ
μια εν δυνάμει Μπουμπουλίνα..
απο το περιοδικό ΣΠΕΤΣΙΩΤΙΚΗ ΗΧΩ 1-2013
έχει και ο ΖΑΡΑΚΑΣ την ιστορία του .......
+-+%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%BF.jpg)
Τα Λακωνικά στο προηγούμενο τεύχος τους , παρουσίασαν δυο φυσιογνωμίες Ζαρακιτών ,των Γ.Λέκκα και Γ.Δρίβα ,οι οποίοι περί τα τέλη του π.αιώνος ξεκίνησαν από τα άγονα και φτωχά χωριά τους ,τον Χάρακα ο ένας και τη Ρηχιά ο άλλος ,με μόνα εφόδια την εργατικότητα και το εμπορικό τους δαιμόνιο ,για να δημιουργήσουν έναν από τους μεγαλύτερους κατά την εποχή εκείνη εμπορικό οίκο εξαγωγικού εμπορίου ,Ελληνικών προιόντων ,στο Ν.Κόσμο ,και να κατορθώσουν ,και το κέρδος τους να εξυπηρετήσουν ,και τον πόθο τους να πραγματοποιήσουν ,της διαδόσεως των ελληνικών προιόντων στην Αμερική και μετέπειτα στην Ευρώπη.
Περί του Ζάρακος μας δίνει αρκετά στοιχεία ο Ζαρακίτης ιατρός Κ.Πετρολέκας –εκ της οικογένειας Γ.Λέκκα –ιστορικά και λαογραφικά ,στο βιβλίο του που εξέδωσε τελευταία ,ο Ζάραξ.
Αλλά και ο Περιηγητής Παυσανίας ,τον αναφέρει τον Ζάρακα ,στα «Λακωνικά»του. (24-1-2)
Ο Ζάρακας είναι η περιφέρεια του ομωνύμου τ.Δήμου ,της Επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς .
Η ιστορία του είναι γνωστή από τους παλιούς χρόνους.
Ο τ.Δήμος Ζάρακος ,με τις Κοινότητες που τον αποτελούν σήμερα ,του Αγ.Δημητρίου ,του Χάρακος ,της Ρηχέας ,του Λαμπόκαμπου ,του Κυπαρισσίου ,της Κρεμαστής ,της Καταβόθρας ,του Γέρακος και των Κουπιών ,εκτείνεται προς την πλευρά του Πάρνωνος ,μεταξύ της επαρχίας Κυνουρίας προς Βορράν ,του Γερακίου προς δυσμάς και των Δήμων Ασωπού και Έλους προς νότον και ανατολάς .
Η έκτασίς του φθάνει ανατολικά μέχρι τα παράλια του Αιγαίου.
Ο Ζάρακας ,οφείλει την ονομασία του κατά την ιστορία ,από την αρχαιότητα ,στον αρχαίο ήρωα Ζάρακα ,γιο του μυθικού ήρωα Καρύστου της ομωνύμου πόλεως της Ευβοίας ,γιο κι αυτού του Κενταύρου Χείρωνος .
Με τον μυθικό ήρωα Ζάρακα ,υπήρξε φίλος και μαθητής ο Απόλλων ,όστις τον εδίδαξ μουσική.
Στο ηρώο δε που ήταν στημένο στο δρόμο από Αθηνών προς Ελευσίνα ήταν και μια ανάγλυφη εικόνα ,η οποία παρίστανε τον ήρωα Ζάρακα ,να διδάσκεται μουσική από τον Απόλλωνα .
Για την αρχαία πόλη του Ζάρακος ,ο περιηγητής Παυσανίας γράφει : (165-180μ.Χ.) Επιδαύρου δε σταδίους εκατόν απέχει Ζάραξ ,άλλων μεν ευμελίμενον χωρίον,των Ελευθερολακώνων τούτο μάλιστα κατατρύχεται επεί και Κλεώνυμος ο Κλεομένους του Αγησιπόλιδος μόνον τούτον των Λακωνικών πολισμάτων ανάστατον εποίησεν ,και μετά εις τον Κλεώνυμον ετέρωθεν έστιν ειρημμένα .Εν Ζάρακι δε άλλο μεν ουδέν .
Προ του λιμένος τω πέρατι Απόλλωνος ναός εστίν και άγαλμα κιθάρα έχουν.
Κατά τον Μεσαίωνα ,όταν κατέλαβαν τον Ζάρακα οι Ενετοί ,ανεγνώρισαν τη μεγάλη σπουδαιότητα του λιμανιού τούτου της Πελοποννήσου –του σημερινού Γέρακος-, το οποίον λόγω του σχήματός του ,που προσομοιάζει με στρατιωτική μπότα τον ονομάζουν «πόρτο μπότα» ,όπως λέει στο βιβλίο του ο Κ.Πετρολέκας .
Αλλά και «πόρτο καδένα» τον εκαλούσαν επειδή μπορούσαν να χτίζουν ,όταν παρίστατο ανάγκη ,τοιχώματα εκατέρωθεν της στενής εισόδου του , και τουτοιοτρόπως να την αποφράσουν κατά τέτοιο τρόπο ,ώστε να προφυλάσσουν το λιμάνι από τους Σαρακηνούς –Άραβες –πειρατές ,που είχαν τα ορμητήριά τους στην Κρήτη και στα παράλια της Αφρικής .
Μεγάλη καταστροφή υπέστη η αρχαία πόλις του Ζάρακος υπό του Κλεωνύμου ,γιου του βασιλέως της Σπάρτης Κλεομένους ,το έτος 272 π.Χ. ,βοηθουμένου υπό του βασιλέος της Ηπείρου Πύρρου.
Τορδύλιο ... το ταπεινό
ΜΥΡΙΑΛΗΘΡΑ
Φυτό μονοετές χειμωνικό .Το συναντάμε σε χέρσα και καλλιεργημένα χωράφια , μέτριας γονιμότητας.
Άλλα ονόματα του φυτού είναι μυριαλήθρα, καυκαλήθρα (Κρήτη) , καυκαλίδα , μοσκάκι ,μερουλήθρα ,μοσχολάχανο , αγριοκουτσουνάδα (Σαντορίνη),μοσχαπιδιά (Κάσος).
Ο Διοσκουρίδης το ονομάζει τορδύλιον.
Είναι γνωστό από τους αρχαίους χρόνους για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες.
Συλλέγουμε τα τρυφερά φύλλα μαζί με τα κοτσάνια τους ,πριν την άνθιση .
Είναι νοστιμότατα! Δεν γίνεται χορτόπιτα χωρίς αυτά.
Δοκιμάστε το φυτό σε όλους τους συνδυασμούς βραστών και ήμερων χόρτων.
απο την εφημερίδα ΤΑ ΒΑΤΙΚΑ φ.319 - 2013
Χαρακιώτης αγωνιστής του 1821 .....
Ένας από τους επτά γιους του Γενάρχη των Παπαγεωργαίων του Χάρακα ήταν ο Πάνος Παπαγεωργίου ,ο οποίος πήρε μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα κατά των Τούρκων το 1821 και μάλιστα είχε πολεμήσει και στο Μεσολόγγι .
Για την ηρωική του δράση είχε τιμηθεί με αριστείον ανδρείας από τον βασιλιά.
Ήταν ένας πανύψηλος άνδρας με πάρα πολύ μεγάλη μυική δύναμη και είχε το παρατσούκλι «ΜΑΔΟΥΡΟΣ» .
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι και η πληροφορία που μας δίνει ο Γεώργιος Ν.Παπαγεωργίου ,Γραμματέας της Κοινότητας Χάρακα επί πολλά χρόνια ,ότι δηλαδή η μητέρα του μεγάλου ευεργέτη του Χάρακα Γεωργίου Ν.Περολέκα ήταν κόρη και μάλιστα μοναχοκόρη του ανωτέρω αγωνιστή Πάνου Παπαγεωργίου και ονομαζόταν Σταματίνα.
Τα στοιχεία αυτά τα πήραμε από τη διήγηση του μακαρίτη Γ.Παπαγεωργίου που έγινε το 1985. Θυμάται λοιπόν ότι όταν ήταν νέος 17-18 ετών έπεσε στα χέρια του ένα επίσημο δίπλωμα απονομής παρασήμου από το βασιλιά στον Πάνο Παπαγεωργίου ,του έκανε μεγάλη εντύπωση ,το διάβασε πολλές φορές ,το αποτύπωσε στη μνήμη του και θυμάται αυτά που έγραφε :
Αχ αυτός ο αργαλειός σου....
το κέντημα είναι γλέντημα - κι η ρόκα ειν' σεργιάνι
μα ο δύστυχος ο αργαλειός - είναι σκλαβιά μεγάλη
Μα για τα βράδια και τις νύχτες του Χειμώνα ,που φάνταζαν ατέλειωτες ,ένα λυχναράκι κρεμασμένο με μια πρόκα στο φαρδύ πετρόκτιστο τοίχο τρεμοφέγγοντας φώτιζε το έργο της προκομμένης υφάντρας...........
της Μαρίας Παπαστρατάκου- Μυλωνάκου ΛΑΚΩΝΙΚΑ τ. 247 -2013
τα κούμαρα.......
αειθαλής θάμνος άφθονος στον ΖΑΡΑΚΑ.
ΚΟΥΜΑΡΙΑ και το όνομα του συλλόγου Γυναικών ΡΕΙΧΙΑΣ
τα υπέροχα αυτά λουλούδια - φυτρώνουν στα ΒΑΤΙΚΑ
απο τον ιστότοπο lakonia.gr
Της ζωής μας .... τα ΝΑΙ και ΟΧΙ
Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα
που πρέπει το μεγάλο Ναι ή
το μεγάλο το ΟΧΙ να πούνε.
Φανερώνεται αμέσως όποιος τόχει
έτοιμο μέσα του το ναι, και λέγοντάς το
Πέρα πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησί του.
Ο αρνηθείς δεν μετανοιώνει. Αν ρωτιούνταν πάλι,
ΟΧΙ θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει
εκείνο το όχι -- το σωστό -- εις όλην την ζωή του.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης (1901 )
Δύο οάσεις γαλήνης - ΧΑΡΑΚΑΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ
Φτάσαμε στο Κυπαρίσσι νύχτα ,ταξιδεύοντας με καίκι από την Πλάκα ,το επίνειο του Λεωνιδίου.
Ο φίλος μας ,κ.Σωτήρης Ροβάτσος ,μας είχε προσκαλέσει, από καιρό ,να γνωρίσουμε τον τόπο του ,το Κυπαρίσσι και την ιδιαίτερη πατρίδα του το Χάρακα .
Η μαγεία του νυχτερινού ταξιδιού μας μέσα στο πέλαγος ,ήταν η πρώτη χαρά που μας έδωσε η ευγενική πρόσκλησή του .
Απολαμβάνουμε ,με όλη μας την καρδιά ,αυτή τη σύντομη «πορεία»μας ανάμεσα σε θάλασσα και ουρανό.
Πρέπει να ομολογήσουμε ότι μείναμε έκπληκτοι από την καθαριότητα του Κυπαρισσιού ,που κάνει τα πάντα να αστράφτουν ,τα σπίτια ,τους τοίχους ,τις αυλές ,τους δρόμους ,την κάθε γωνιά.
Αργότερα ,θα μαθαίναμε ότι ,από παλιά ,το χωριό φημιζόταν για την πάστρα του ,κι ότι ,πολλές φορές ,εχει κερδίσει το βραβείο του πιο καθαρού χωριού ανάμεσα σε όλα τα χωριά της Λακωνίας. Γραφικές και οι τρεις γειτονιές του η Παραλία ,η Βρύση και η Μητρόπολη ,με τα τσιμεντοστρωμένα δρομάκια τους και τα ωραία σπίτια τους ,τα φρεσκοασπρισμένα ,τα τριγυρισμένα από καταπράσινους ,ανθισμένους κήπους.
Οι κάτοικοι μας λένε ,με νοσταλγία και μια κάποια πίκρα ,ότι το Κυπαρίσσι βρίσκεται πια μακριά από την εποχή της ακμής του.
Τα 300 σπίτια του τα κατοικούν σήμερα 400 άνθρωποι. Παλιότερα ,ο πληθυσμός του έφτανε τους 1200.
- Από πού σαι περδικούλα - που σαι ροιδοκοκκινούλα;
- Είμαι από το Κυπαρίσσι - Που χει την ωραία βρύση.
Την παλιά καλή εποχή ,το χωριό φημιζόταν για τα ωραία κορίτσια του.
Τώρα ,οι νέοι φεύγουν ,μεταναστεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες ,στον Καναδά ,την Αυστραλία ,τη Γερμανία ,αναζητώντας χρήματα ,μια ζωή με περισσότερες ανέσεις.
Όμως ,ποτέ δεν ξεχνούν την πατρίδα τους .
Με χρήματα ομογενών έχουν φτιαχτεί οι δρόμοι του Κυπαρισσιού και το ωραίο σχολείο του.
Οι Κυπαρισσιώτες δεν ενδιαφέρονται για την τουριστική αξιοποίηση του χωριού τους.
Αντίθετα ,μάλιστα ,δεν τη θέλουν!Κι όμως ,το χωριό έχει θαυμάσιες αμμουδιές ,
μια καταγάλανη θάλασσα , και μοιάζει ολόκληρο με ένα μεγάλο κήπο , χτισμένο ανάμεσα σε ελιές , χαρουπιές , ροδακινιές ,βερυκοκιές , με τα σπίτια του τριγυρισμένα από τριανταφυλλιές ,πικροδάφνες ,ιβίσκους ,κάτω από τις ελατόφυτες κορφές του Πάρνωνα.
Το Κυπαρίσσι δεν έχει ξενοδοχεία ύπνου,ούτε εστιατόρια και οι ιδιοκτήτες των μεγάλων σπιτιών του δεν νοικιάζουν δωμάτια.
Προτιμούν να τα κρατούν κλειστά. Είναι μάταιο ,να τους πείσει κανείς να αλλάξει γνώμη.
Προτιμούν την ησυχία τους ,από τους «ξένους» και τα χρήματά τους.
Θέλουν να είναι αφέντες του τόπου τους και τις 365 ημέρες του χρόνου.Και ίσως να έχουν δίκιο…
Σε απόσταση 9 χιλιομέτρων από το Κυπαρίσσι , βρίσκεται ο Χάρακας ,ένα μικρό ορεινό χωριό ,ήσυχο ,ολοκάθαρο και γραφικό.
Χτισμένο αμφιθεατρικά ,σε υψόμετρο 650 ,στις πλαγιές του βουνού ,αγναντεύει ένα κάμπο ,γεμάτο αμπέλια ,αμυγδαλιές ,καρυδιές ,μουριές ,χαρουπιές ,συκιές και ανθισμένες δάφνες.
ΧΑΡΑΚΙΩΤΙΚΑ ΠΕΝΘΗ
σε ηλικία 78 ετών.
Ήταν ένα από τα 7 παιδιά (2 αγόρια 5 κορίτσια) του μπαρμπα Κώστα του Φιφλή (Κωτσιφιφλή) .
Έφυγε και αυτή νέα για την πρωτεύουσα όπου αργότερα παντρεύτηκε το Μένιο Δημόπουλο με καταγωγή από Καλαμάτα .
Απέκτησαν δύο παιδιά τον Κώστα και τη Τζένη ,που ζουν στον Πειραιά .
Ήταν μια γυναίκα χαμηλών τόνων,με ήθος και ηθικές αρχές ,καλή νοικοκυρά και αφοσιωμένη στην οικογένειά της. Αιωνία της η μνήμη.
.............................................................................................................................................................
Στις 26 Μαρτίου απεβίωσε στο Χάρακα και κηδεύτηκε την επομένη εκεί,εν μέσω συγγενών και φίλων ο Σταμάτης Σπ.Πετρολέκας ετών 87 .
Ένα από τα έξι παιδιά (4 αγόρια και 2 κορίτσια) ,του μπαρμπα-Σπύρου του Τσιβίλη .
Επέρασε τα νεανικά του χρόνια στο χωριό κοντά στον πατέρα του με τη μεγάλη στάνη (ίσως και 1000 γίδια;)
Κατόπιν έφυγε και αυτός ,όπως όλοι σχεδόν οι νέοι του χωριού για την πρωτεύουσα όπου εργάστηκε σκληρά σε διάφορες βαριές δουλειές.
Παντρεύτηκε την Καλλιρόη με την οποία απέκτησε δυο παιδιά τον Σπύρο και τη Μαρία που ζουν αποκατεστημένα ο γιος στον Πειραιά και η κόρη στον Καναδά.
Ο Σταμάτης υπήρξε ένας ιδιαίτερος τύπος Χαρακιώτη ,με αγάπη στην παράδοση και ευαισθησία για τη φύση (φυσιολάτρης) με θάρρος της έκφρασης της γνώμης του με χιούμορ αλλά και με καυστικές παρατηρήσεις για τα κακώς κείμενα.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα του Χαρακα ,του χωριού που τόσο αγάπησε και έζησε εκεί εκτός από τα νεανικά και τα τελευταία χρόνια της ζωής του όπου άφησε την τελευταία του πνοή στο πατρικό σπίτι που γεννήθηκε. Αιωνία του η μνήμη.
Ο ΄΄Κεφάλας΄΄ στον επίγειο ΄΄παράδεισο ΄΄, στην αυλή του σπιτιού του .........
η Περγουλιά – τα βλήτα – τα κολοκύθια – οι φασολιές – τα στερνοπαίδια του....
το χώμα …. το φουσκί ......η φύτρα του Σπυροτσιβίλη.
Αντίο μπαρμπα-Σταμάτη ….
Δε φοβάσαι τη μοναξιά του Γενάρη στον άδειο Χάρακα
τον ρωτούσα τις προάλλες …
Αν είναι να φύγω –σε ένα νοσοκομείο στην Αθήνα με ορούς –
καλύτερα εδώ στο χωριό .......
να ‘χει μισό μέτρο χιόνι να βγω έξω –οι μυγδαλιές ανθισμένες
μια βόλτα μέχρι του ντούρου - κι ύστερα γυρισμός ….
Η απόλυτη ομορφιά….
και στο δρόμο μόνο οι δικές μου πατημασιές…
Επιλογή-αξιοπρέπεια .......
μόνο δυο μήνες έκλεψες ... για την άνοιξη
Καλό ταξίδι ΄΄Κεφάλα΄΄ ..........ο ανηψιός σου
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
